Joseph Delin

Dat Leuven op het einde van de 19de eeuw, in de pioniersjaren van de automobiel, een eigen automerk gekend heeft, weten vele Leuvenaars vandaag wellicht niet. De vroege dood van Joseph Delin, de bezieler en naamgever ervan, heeft daar veel mee te maken. Hoewel de Delinfabriek slechts een korte periode in Leuven actief is geweest, heeft ze toch gezorgd voor een belangrijk nalatenschap.

Passie voor de fiets
Joseph Gustave Albert Delin wordt op 28 juli 1863 in Leuven geboren. Hij was de zoon van Albertine Franquin en Gustave Delin, handelaar ‘in nieuwigheden’ op het Margarthaplein. Al van jongs af aan is Joseph gepassioneerd door de fiets die tijdens zijn kinderjaren werd ontwikkeld. Onmiddellijk na het behalen van zijn ingenieursdiploma, richt Delin samen met zijn schoonbroer een fietsenfabriek op. De fabriek was gekend voor de productie van voor die tijd zeer moderne fietsen, waaraan voortdurende verbeteringen werden aangebracht. In 1884 breiden de schoonbroers hun ateliers uit en verhuizen naar een ruim perceel aan de Leuvense Vismarkt. Dat is het pand waar vandaag vekoopzaal Lovansia gehuisvest is met de achterliggende gebouwen tot tegen de Schrijnmakersstraat.

Delin wil de fiets populairder maken en investeert dan ook mee in de markt voor zijn product. Zo ligt hij mee aan de basis van de Leuvense wielervereniging 'Union Vélocipédiques Louvaniste' en sticht in 1884 een eigen wielerblad, 'Le Cycliste Belge'. Hij laat ook Velodroom Derby, naar de merknaam Derby, aanleggen als wedstrijd-, demonstratie- en oefenterrein. Die piste uit asse, volledig overschaduwd door bomen, lag op vijf minuten van het Leuvense station.

Automobielproductie
Tegen het einde van de 19de eeuw maakt een volgende transportvernieuwing zijn intrede in de westerse wereld: de automobiel. Delin is helemaal mee met die innovatie en start in 1898 met de productie van auto’s. Hiervoor richt hij de Société Anonyme Usines Delin Cycles, Automobiles, Moteurs op met een maatschappelijk kapitaal van 1.250.000 frank. Hij beschikt op de Vismarkt in het centrum van de stad over 4000 m² atelier, waarin een smederij, een atelier voor de constructie van velgen, een atelier voor automechaniek, lakkerij, bekleding, emaillage en vernikkelen en een atelier voor de bouw van fietsen zijn ondergebracht. Het bedrijf telt op dat moment 250 werknemers.

De introductie van het automerk Delin blijft niet onopgemerkt, mede door de constante zoektocht naar nieuwigheden en verbeteringen. In 1901 maakt het bedrijf maar liefst een brutowinst van 243.394 frank. Maar dan eindigt het succesverhaal van de Leuvense autoproductie plots door de vroege dood van drijvende kracht en bezieler Joseph Delin. Ingenieur Eugène Matthieu neemt de leiding van de autoafdeling over. Wanneer de beheerders van de fabriek in 1902 geconfronteerd worden met de nood om de productiemogelijkheden te vergroten, blijkt de huidige locatie op de Vismarkt niet meer te voldoen. Het bedrijf wordt ondanks zijn gezonde financiële toestand ontbonden. Ingenieur Matthieu verhuist de firma naar Zaventem en verandert de naam in Usines de Saventhem – Brevets E. Matthieu. Dat bedrijf fusioneert in 1906 met Belgica. Excelsior neemt beide merken over in 1909.

Nalatenschap
Hoewel de Delinfabriek maar een korte periode in Leuven actief is geweest, heeft ze toch gezorgd voor een belangrijk nalatenschap. Het automerk is wereldwijd bekend en onsterfelijk geworden dankzij een uitzonderlijk mooie reclameposter van de hand van Georges Gaudy, een Belgische graficus en kunstschilder. De nagedachtenis van de grote bezieler achter het verhaal van de Delin-fietsen en –auto’s is in Leuven helaas gaandeweg verdwenen. In het kader van Erfgoeddag 2012 rond het thema 'helden' werd wel nog een originele Delinauto in het stadhuis tentoongesteld en werd Delin als Leuvense fiets- en autopionier in de verf gezet. Ook in de documentaire 'Leuven, Autovol & Autovrij' maakt Jonas Van Thielen nog een kort ritje in een van laatste drie prachtige Delinauto's die nu nog bestaan in het buitenland.