Laatste riffelarij sluit, maar erfgoed van Ateliers Bonte blijft bewaard

Met de sluiting van Ateliers Bonte verdwijnt binnenkort de allerlaatste riffelarij van België. ​ Maar het uitzonderlijke erfgoed van dit unieke Leuvense familiebedrijf gaat niet verloren. Dankzij een nauwe samenwerking tussen het Expertisecentrum voor Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed (ETWIE), het Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG), Erfgoedcel Leuven, het Rijksarchief Leuven én Roger Bonte zelf, wordt zowel het bijzondere familieverhaal, het zeldzame ambacht als het volledig bedrijfsarchief veiliggesteld.

24 juni 2025

In 2024 verscheen al een minidocumentaire over het riffelen - het met uiterste precisie snijden van groeven in metalen maalrollen voor onder meer koffie- en graanmolens. Die film geeft een unieke inkijk in het zeldzame ambacht dat drie generaties lang in het atelier Bonte werd beoefend. Hij werd al meer dan 41.000 keer bekeken op YouTube en bereikte via PlattelandsTV minstens 200.000 kijkers. Nu is er een nieuwe mijlpaal: het volledige bedrijfsarchief van Ateliers Bonte is ondergebracht in het Rijksarchief Leuven, waar het duurzaam bewaard wordt.

Plannen en technische tekeningen

Het archief bevat honderden plannen en technische tekeningen van industriële maalderijen, brouwerijen en mouterijen uit heel België. Het is bovendien een zeer volledig bedrijfsarchief waarvan de belangrijkste reeksen brieven, facturen en kasboeken van de beginperiode rond 1906 tot vandaag intact zijn. Daarnaast toont het hoe internationaal de expertise van Roger Bonte gewaardeerd werd. Zo werkte hij in de jaren 1980 aan installaties voor de Zhujiang Brewery in Guangzhou, vandaag China’s grootste brouwerij. Het archief is een waardevolle bron voor wie industrieel erfgoed, techniek of bedrijfsnetwerken onderzoekt.

Ook de vakmatige evolutie van Ateliers Bonte wordt zichtbaar: van drooginstallaties voor pannenfabrieken en steenbakkerijen, over natte maalstellen voor de chemische industrie, tot de latere specialisatie als riffelarij. Een indrukwekkend palmares voor een klein atelier in hartje Leuven.

Laatste riffelaar met pensioen

​Het ambacht van het riffelen wordt vandaag nog maar door enkele vaklui in Europa uitgeoefend. In België was Roger Bonte een van de allerlaatsten met deze expertise. Na decennia van toewijding gaat hij binnenkort met pensioen. “Iedere molen kent Bonte,” klinkt het in de documentaire. Bedrijven zoals koffiebranderij Maeskes Roem vrezen dat ze nu voor onderhoud beroep moeten doen op buitenlandse vaklui.

“Nu ik bijna echt met pensioen ga – want ik blijf maar doorwerken – is het toch een geruststelling dat mijn werk bewaard blijft. Dat het gedocumenteerd is en misschien anderen inspireert, maakt het afscheid iets makkelijker”, vertelt Roger Bonte.

Documentaire bekijken?

​De documentaire ‘Ateliers Bonte: de laatste riffelarij’ kan je bekijken via www.erfgoedcelleuven.be/documentaire-bonte.

Op de hoogte blijven van dit project?